Bu yıl 6. sınıflarda Türkçe dersi geçen yıldan farklı olarak Başak yayınlarının kitabından okutulacak. Kimi okullar MEB yayınını kimileri ise Başak yayınlarını okutacak. Eğer yanlış kitaba gelmediyseniz aradığınız sayfanın çözümleri aşağıda yer almaktadır. Çalışma grubu kurun. Kaç arkadaşınızla birlikte evde veya dışarıda dolanıp ders çalışmayı deneyin. Arkadaşlarınızla birlikte yukarıda belirttiğim hafıza kartlarından hazırlayın ve aranızda dağıtıp birbirinizden soru sormayı deneyin. Aranızda her dersi bölmeye çalışın ve her biriniz sorumlu olduğu kısmı diğerlerine anlatmayı denesin bu sayede ders çalışmayı hem eğlenceli hale getirmiş olursunuz hemde konuları anlamak sizin için daha rahat olmuş olur.
Değerli yöneticilerimiz sizler için kitaplarınızın yanıtlarını yetiştirmek için yoğun çaba sarf ediyor. Eğer ilgili sayfanın cevaplarını göremiyorsanız bu sayfa muhtemelen çözülmemiştir. Bu durumda kısa bir süre sonra sitemizi yeniden ziyaret ediniz. Öğrencilerimize tavsiyemiz buradaki cevapları kitaplarına geçirmeden önce kendiniz yapıp burayı sadece kontrol amaçlı kullanmanızdır. Herkese okullarında başarılar diliyoruz.
Sayfanın Cevapları:
6. Sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı Başak Yayınları 5. Tema Milli Kültürümüz Sayfa 207, 208, 209, 210, 211 Bayram Mektubu Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
BAYRAM MEKTUBU
1. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 207 Cevabı
Aşağıdaki şarkı sözlerini izleyerek öğretmenimizin dinlettiği şarkıya kulak verelim. Haydi eşlik edelim.
Öğretmenimiz bize Barış Manço’dan “Bugün Bayram” adlı şarkıyı dinletti.
BUGÜN BAYRAM
Sen gittin gideli
İçimde öyle bir sızı var ki
Yalnız sen anlarsın
Sen şimdi uzakta
Cennette meleklerle bizi düşler ağlarsın
Bugün bayram erken kalkın çocuklar
Giyelim en güzel giysileri
Elimizde taze kır çiçekleri
Üzmeyelim bugün annemizi
Sen yaz geceleri yıldızlar içinde
Ara sıra bize göz kırparsın
Sen soğuk günlerde kalbimi ısıtan en sıcak anısın
Bu gün bayram çabuk olun çocuklar
Annemiz bugün bizi bekler
Bayramda hüzünlenir melekler
Gönül alır bu güzel çiçekler
Barış MANÇO
2. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 208 Cevabı
Biraz sonra “Bayram Mektubu” isimli şiiri dinleyeceğiz. Şiiri dinlerken şunları yapalım:
BAYRAM MEKTUBU
Bugün yine bayram anneciğim,
On yıl önceki gibi bayram.
Bilirim ne çok özlemişsindir beni,
Yolumu beklemişsindir günlerce,
Postacıdan mektup, rüzgârdan haber sormuşsundur.
Ve uzun uzun düşünmüşsündür,
Çocukluğumun bu mes’ut bayram sabahlarını,
O küçük ayakkabımı, mendilimi, ipek kravatımı.
Elbet kucağına alıp beni doya doya,
“Ne kadar da büyümüş evladım?” diye
Öpüp okşayasın gelmiştir.
Elbisemi giydirmek, saçımı taramak istemişsindir,
Tanrım seni kem nazardan saklasın deyip
Dualar yollamışsındır.
Ve belki bu mübarek günde anneciğim,
Elini öpüşümü, anne deyişimi,
Canın çekmiştir…
Şükrü Enis REGÜ
- Arkamıza yaslanalım ve kendimizi rahat hissettiğimiz bir biçimde oturalım.
- Gözlerimizi kapatalım; şairin bu şiiri yazarken hangi duygular içinde olabileceğini düşünelim.
- Şiirde vurgulanan ana duyguyu hissetmeye çalışalım.
- Kendimizi şairin yerine koymaya çalışalım.
- Şiirde söylenenlerle kendi deneyimlerimizi birleştirerek şiiri anlamlandıralım.
3. ETKİNLİK
Dinlediğimiz şiirden yararlanarak aşağıdaki soruları yanıtlayalım.
Şair, annesinin neleri özlüyor olabileceğini düşünüyor? Bunları şiirin hangi dizelerinden anlıyoruz?
- Cevap: Şairin bayramlık elbiselerini, annesinin onu öpüp okşamasını, şaire elbise giydirmeyi, saçını taramayı özlüyor olabileceğini düşünüyor.
O küçük ayakkabımı, mendilimi, ipek kravatımı.
Elbet kucağına alıp beni doya doya,
“Ne kadar da büyümüş evladım?” diye
Öpüp okşayasın gelmiştir.
Elbisemi giydirmek, saçımı taramak istemişsindir.
Şiirde vurgulanan ve şiirin tamamında hissedilen ana duygu nedir?
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 209 Cevabı
Şiirin başlığı ile şiirin içeriği uyumlu mudur? Yanıtını açıklamalı olarak yazalım.
- Cevap: Şairin şiirinde dile getirdiklerini mektup olarak annesine gönderdiğini düşünürsek, şiirin başlığı ile içeriği uyumludur diyebiliriz.
Bayram sabahları neler yapılır? Büyüklerin, dostların bayramlarda beklentileri nelerdir? Bu soruları düşünerek bayram gelenekleriyle ilgili bildiklerimizi, gördüklerimizi anlatalım.
- Cevap: Bayram sabahı erkekler bayramlıklarını giyerek bayram namazına giderler. Namazdan sonra hep birlikte kahvaltı yapılır. Daha sonra aile bireyleri birbirleriyle bayramlaşır. Küçükler bayram harçlığı alırlar.
Büyüklerin, dostların bayramlardan beklentileri tanıdıklarıyla, dostlarıyla beraber olmaktır. Aile içi bayramlaşmadan sonra büyüklere bayram ziyaretine gidilir ya da evde bayramlaşmaya gelenler beklenir. Eve gelen misafirler aç ise sofra hazırlanır. Değillerse çay, kahve, tatlı ikram edilir. Misafirlerin ellerine kolonya dökülür, şeker ikram edilir. Küçüklere şeker ya da harçlık verilir. Bazı büyükler küçüklere harçlık ve mendil verirler. Küçükler büyüklerin elini öperler. Sohbet edilir.
4. ETKİNLİK
Aşağıda “Bayram Mektubu” adlı şiirde geçen bazı sözcükler bulunuyor. Bu sözcüklerin anlamını biliyorsak bir cümle içinde kullanalım. Bilmiyorsak sözlükten bulup karşısına yazalım.
1. Seçenek: Anlamını biliyorsak; sözcüğün geçtiği bir cümle kuralım!
2. Seçenek: Anlamını bilmiyorsak; sözlüğe bakıp karşısına yazalım!
Mesut
- Anlamı: Mutlu, sevinçli, ongun
- Cümle: Verdiğim oyuncak araba çocuğu mesut etmeye yetti.
Kem
- Anlamı: Kötü, fena (göz, söz vb.)
- Cümle: Annem, kem gözlerden etkilenmeyeyeim diye yakama nazar boncuğu taktı.
Nazar
- Anlamı: Belli kimselerde bulunduğuna inanılan, kıskançlık veya hayranlıkla bakıldığında insanlara, eve, mala mülke hatta cansız nesnelere kötülük verdiğine inanılan uğursuzluk, göz.
- Cümle: Yeni arabamızla yaptığımız kazadan dolayı ninem bize nazar değdiğini düşünüyordu.
Mübarek
- Anlamı: Kutlu, kutsal.
- Cümle: Bu mübarek günde birbirimizi kırmaya gerek yok.
5. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 210 Cevabı
Aşağıdaki çizelgede şiirde geçen kimi sözcüklerle ilgili deyimler yer alıyor. Bu deyimlerin anlamlarını tahmin edip karşılarına yazalım.
canı çekmek
- Deyimin Tahmin Ettiğim Anlamı: Çok istek duymak, isteklenmek.
kem gözle bakmak
- Deyimin Tahmin Ettiğim Anlamı: Kötü niyetle bakmak; nazar değdiren bir bakışla bakmak.
nazara gelmek
- Deyimin Tahmin Ettiğim Anlamı: Kıskançlık ya da hayranlıkla bakmaktan dolayı bir şeye çöken uğursuzluk.
6. ETKİNLİK
Şair şiirde rüzgardan haber sormuşsundur derken neyi vurgulamak istiyor? Açıklayarak yazalım.
- Cevap: Şair burada kişinin çok özlem duyduğunu vurgulamak istemektedir. Cevap vermeyeceğini bile bile rüzgara, özlediği kişi hakkında sorular soracak kadar hasretlik içerisindedir.
7. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 211 Cevabı
Kökleri ve ekleri ayırt edelim; işlevlerini anlayalım.
a) Aşağıdaki yönergelere göre çizelgeyi dolduralım.
1. Ses, akıl, bulut, yeşil, pişmiş, söz, kaygan sözcüklerine -lı ekini;
2. bez-, oku- say-, bil-, dur-, aç-, dal- sözcüklerine de -gın ekini getirelim.
3. Ek getirmeden ve getirdikten sonraki anlamlarını yazalım.
ses
- Anlamı: Kulağın duyabildiği titreşim, seda, ün
- Ek: + (-lı)
- Yeni Sözcük: sesli
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Sesi olan, ses çıkaran
akıl
- Anlamı: Düşünme, anlama ve kavrama gücü, us
- Ek: + (-lı)
- Yeni Sözcük: akıllı
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Gerçeği iyi gören ve ona göre davranan, akil
bulut
- Anlamı: Atmosferdeki su damlacıkları ve buz taneciklerinin görülebilir yoğunluk kazanmasıyla oluşan, biçimleri, yükseklikleri ve yol açtıkları hava olaylarıyla birbirinden ayrılan yığın
- Ek: + (-lı)
- Yeni Sözcük: bulutlu
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Bulutlarla kaplanmış, bulutlanmış
yeşil
- Anlamı: Sarı ile mavinin karışmasından ortaya çıkan, bitki yapraklarının çoğunda görülen renk
- Ek: + (-lı)
- Yeni Sözcük: yeşilli
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Yeşili olan
söz
- Anlamı: Bir düşünceyi eksiksiz olarak anlatan kelime dizisi, lakırtı, kelam, laf, kavil
- Ek: + (-lı)
- Yeni Sözcük: sözlü
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Sözle, konuşma biçiminde yapılan, şifahi, yazılı karşıtı
bez-
- Anlamı: Bezgin duruma gelmek, bezginlik getirmek, bıkıp usanmak
- Ek: + (-gın)
- Yeni Sözcük: bezgin
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Yaşama veya iş görme isteğini yitirmiş
say-
- Anlamı: Önemsemek
- Ek:+ (-gın)
- Yeni Sözcük: saygın
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Saygı gören, sayılan, hatırlı, itibarlı, muteber
bil-
- Anlamı: Bir şeyi anlamış veya öğrenmiş bulunmak
- Ek:+ (-gın)
- Yeni Sözcük: bilgin
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Bilimsel bir konuda çok bilgisi olan kimse, bilimci, âlim
dur-
- Anlamı: Hareketsiz durumda olmak
- Ek:+ (-gın)
- Yeni Sözcük: durgun
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Neşesiz, keyifsiz, sessiz
dal-
- Anlamı: Başka bir şeyle uğraşamayacak veya başka bir şeyi düşünemeyecek biçimde kendini bir şeye kaptırmak
- Ek:+ (-gın)
- Yeni Sözcük: dalgın
- Yeni Sözcüğün Anlamı: Çevresinde olup bitenleri fark edemeyecek kadar düşünceye dalan
b) “Evli” ve “evcil” sözcükleri ortak bir köke (ev) sahip olmalarına rağmen ayrı sözcüklerdir. Aynı ortak köke sahip olan “evi, evim, evde” vb. de aynı sözcüklerdir. Bu farkı anlatan ve bu sözcüklerin de içinde geçtiği kısa bir açıklama yazısı yazalım.
- Cevap: Türkçe’de bazı ekler kelimenin anlamını değiştirirken bazıları da değiştirmez. Mesela “ev” köküne gelen “-i, -im, -de” gibi ekler kelimenin anlamını değiştirmezler. Bunlara “çekim ekleri” denir. Yine “ev” kelimesine gelen “-li, -cil” gibi ekler ise kelimenin anlamını değiştirirler. Bu eklere de “yapım ekleri” denir. (örnektir.)