10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Mega Yayınları Sayfa 149

Değerli öğrencilerimiz Mega yayınları 10. Sınıf Fizik ders kitabının tamamı sayfalarının cevapları sayfamızda yer almaya devam ediyor. Eğitim bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla ve amaçlı olarak istenen değişiklikleri meydana getirme sürecidir. Birçok bilim dalının ihtiyaç duyduğu alanlardan biri olan Aradığınız kitabın ilgili sayfasının çözümleri aşağıda yer almaktadır. Eğer doğru sayfayı görmüyorsanız muhtemelen çözümü henüz yapılmamıştır. Öncelikle ortamın iyi havalandırılmış yeterince aydınlık ve normal sıcaklıkta olması gerekir. Mümkünse öğrencinin kendine ait bir odası olmalıdır. Eğer öğrencinin evi buna müsait değilse öğrenci olabildiğince sakin ve sessiz ortamlarda dersine çalışmak için çabalamalıdır. Öğrencinin masa başında dersine çalışması uygundur.

Okul dönemi boyunca tüm derslerinizde işinize yarayacak ders kitabı cevaplarını yanıtlamayı sürdürüyoruz. Eğer ilgili sayfanın cevaplarını göremiyorsanız bu sayfa muhtemelen çözülmemiştir. Bu durumda kısa bir süre sonra sitemizi yeniden ziyaret ediniz. Öğrencilerimize tavsiyemiz buradaki cevapları kitaplarına geçirmeden önce kendiniz yapıp burayı sadece kontrol amaçlı kullanmanızdır. Herkese okullarında başarılar diliyoruz.

Sayfanın Cevapları:

10. Sınıf Mega Yayıncılık Fizik Ders Kitabı Sayfa 149 Cevabı

A. Aşağıdaki tümcelerden doğru olanların yanındaki “D”, yanlış olanların yanındaki “Y” harflerini işaretleyelim. Yanlış olduğunu düşündüğümüz tümcelerin doğrusunu defterimize yazalım.

(D) 1. Tüm elektriklenme olayları elektronların yer değiştirmesiyle gerçekleşir.
(Y) 2. Nötr cisim, hiç yükü olmayan cisim demektir.
(D) 3. Elektriklenme olaylarında toplam yük korunur.
(Y) 4. Sürtünmeyle yüklenmede cisimlerin yükü, eşit ve aynı işaretli olur.
(Y) 5. Etkiyle yüklenme sadece yalıtkan cisimlerde olur.
(D) 6. Elektroskop, cisimlerin yüklü olup olmadıklarını belirlemeye yarayan bir araçtır.
(Y) 7. Dokunmayla yüklenme sonucunda cisimlerin yükü zıt işaretli olur.
(D) 8. Elektriksel kuvvet, temas gerektirmeyen kuvvetler sınıfındandır.

B. Aşağıdaki tümcelerde noktalı yerlere, çerçeve içindeki sözcüklerden uygunları yazarak tümceleri tamamlayalım ve tamamlanmış tümceleri defterimize yazalım.

1. Dokunmayla yüklenme iletken cisimlerde daha belirgin olur.
2. Tüm yüklenme olaylarında yüklerin korunumu yasası geçerlidir.
3. Bir cisimdeki yükün miktarı coulomb denilen birimle ifade edilir.
4. Nötr bir cisim delektron sayısı proton sayısına eşittir.
5. Cisimler arasındaki elektriksel kuvvetler etki-tepki çifti oluşturur.
6. Yüklü iletken küreler noktasal yük gibi davranır.
7. Yüklü cisimler birbirinden uzaklaştıkça elektriksel kuvvet küçülür.
8. Elektriksel kuvvet yük miktarıyla doğru orantılıdır.

C. Aşağıdaki soruların yanıtlarını defterimize yazalım.

1. Yüklü cisim ne demektir?

Atomların çekirdeğinde pozitif (+) yüklü protonlar ve çekirdeğin çevresindeki enerji katmanlarında negatif (-) yüklü elektronlar bulunur.
Bir cisimde proton ve elektron sayısı eşitse, yani – ve + yük sayısı eşitse buna nötr (yüksüz) atom cisim denir.
Bir cismin – yüklü olması durumunda cismin elektron sayısı proton sayısından fazladır. Protonların hareket etmediğini bildiğimizden bu cisim elektron kaybetmiştir diyebiliriz. Cismin + yüklü olması durumunda ise cisim tam aksine elektron kaybetmiştir.

2. Noktasal yüklerin birbirine uyguladığı kuvvet nelere, nasıl bağlıdır?

3. Sürtünmeyle yüklenmenin oluşumu nasıldır?

-Sürtünme ile elektriklenmede elektron alışverişi olur ve  elektron (yani – yük) veren cisim pozitif (+) yükle, elektron (yani – yük) alan cisim negatif (–) yükle yüklenir. Bu elektriklenme çeşidinde, cisimler arasında alınan ve verilen elektron yani (–) yük sayıları eşittir.
-Sürtünme ile elektriklenmede cisimler zıt yükle yüklenirler.

4. Dokunmayla yüklenmenin oluşumu nasıldır?

Statik Elektrik Nedir?
Yüklerin birbirleriyle etkileşimi sonucunda ortaya çıkan kuvvete elektrostatik kuvvet veya statik elektrik denmektedir.
Statik Elektrik Nasıl Oluşur?    
Statik Elektrik, tabiatta birbirinden farklı veya aynı, iletken veya yalıtkan iki maddenin temas etmesi ve sonra ayrılması veya sürtünme işlemi sonucunda, bu iki cisim arasında pozitif ve negatif elektronların serbest bırakılması ve işaretlerinin değişmesi ile kendiliğinden oluşur. Statik yükün voltajı çok fazla olmasına karşın, akımı çok zayıftır.

5. Yüklerin iletken ve yalıtkanlarda dağılımı nasıldır?

6. Franklin’in Uçurtma Deneyi nedir?

1752’de Philadelphia’da karanlık bir Haziran öğleden sonra, 46 yaşındaki Ben Franklin uçurtma uçurmaya karar verdi. Oğlu William’ın yardımıyla uçurtmalarını bir ipek ipine bağladılar, diğer ucunda bir demir anahtar bağladılar. Daha sonra, anahtarın ince bir metal telini bağladılar ve telleri elektrik yükü depolamak için bir kap olan Leyden kavanozuna soktular.
Daha sonra, gökyüzü karardı ve bir fırtına yaklaştığında, anahtara ipek şerit taktılar. Uçurtmayı ipek şeritle tutarak bir ahırın içine çektiler, böylece uçurtma ıslanmayacaktı. 

Gök gürültülü fırtına bulutu Franklin’in uçurtmalarını geçti, buluttaki negatif yükler ıslak ipek ipin altındaki uçurtmalarına geçip anahtara ve kavanoza geçti. Bununla birlikte, oğlu Ben, negatif yüklerden etkilenmedi çünkü kuru ipek şeridi tutuyordu. Serbest elini demir anahtarın yakınına taşıdığında, bir kıvılcım gördü.  Anahtardaki negatif yükler, vücudundaki pozitif elektronları  o kadar çok çekti ki, bir kıvılcım anahtardan eline atladı.

Böylelikle Franklin deneyinde yıldırımın statik elektrik olduğunu gösterdi.
Aynı tepkiyi, ayaklarınızı bir halı üzerinde gezdirip daha sonra metal bir kapı koluna tuttuğunuzda yaşayabilirsiniz.

7. Elektriksel kuvvetin ortama bağlı olduğu ne ile ifade edilir?

Aynı tür yüklerin birbirlerini ittiği zıt yüklerin ise birbirlerini çektiği biliniyor. Yapılan deneyler bu itme ya da çekme kuvvetinin, cisimlerin üzerindeki yük fazlalığına ve cisimler arasındaki uzaklığa bağlı olduğunu göstermiştir.

1. şekilde aynı tür ve eşit miktarda elektrikle yüklü özdeş iletken kürelerinin aralarındaki uzaklık d iken birbirlerine uyguladığı itme kuvveti f olsun.

2. şekilde birinin yükü yarıya indirildiğinde f/2 Olduğu ve

3. şekilde birinin yükü iki katına çıkarıldığında itme kuvvetinin 2f olduğu görülüyor. O halde yüklü iki cisim arasındaki itme ve çekme kuvveti yüklerin çarpımı ile doğru orantılıdır

8. Elektriksel alan nedir?

Bir elektrik yükünün başka bir elektrik yükü üzerinde yarattığı çekme veya itme kuvveti etkisine elektrik alanı denir. Yüklü bir cismin çevresinde pozitif birim yüke etki eden elektriksel kuvvete elektrik alanı denir. Elektrik yüklerinin etkisini gösterdiği alanlarelektrik alanı olarak adlandırılır.

10. Sınıf Mega Yayıncılık Fizik Ders Kitabı Sayfa 150 Cevabı

1. Bir yüklenme olayında iki cisim de aynı cins elektrik yüküyle yüklenmiştir.
Bu durum
I. Sürtünmeyle,
II. Etkiyle,
III. Dokunmayla
yüklenme olaylarından hangisinin ya da hangilerinin sonucudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

2. Pozitif yüklü bir elektroskoba uygulanan işlem sonucunda bu elektroskobun yaprakları biraz kapanıyor.
Bu işlem aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) Negatif yüklü bir cismi değdirme
B) Negatif yüklü bir cismi yaklaştırma
C) Pozitif yüklü bir cismi değdirme
D) Pozitif yüklü bir cismi yaklaştırma
E) Nötr bir cismi değdirme

3. Yükleri +5q ve -9q olan özdeş iki iletken cisim, yalıtkanla tutularak birbirine değdiriliyor. Bu işlemden sonra cisimlerden birinin yükü aşağıdakilerden hangisi olur?
A) -7q B) -2q C) -4q D) +2q E) +4q

4. Şekildeki iletken cismin yüzeyi I, dolu kısmı II, içindeki kovuk ise III ile gösterilmiştir.

Bu cisme yük verildiğinde yükler cismin neresinde yer alır?
A) Yalnız l’de B) Yalnız ll’de C) I ve ll’de D) II ve lll’te E) I, II ve lll’te

5. Başlangıçta nötr olan iki cisimle oluşturulan bir yüklenme olayında cisimlerden biri pozitif, diğeri aynı miktar negatif işaretli yükle yüklenmiştir.
Bu durum
I. Sürtünmeyle,
II. Etkiyle,
III. Dokunmayla
yüklenme olaylarından hangisinin ya da hangilerinin sonucu olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

6. Başlangıçta nötr olan iletken KL çubuğu, şekildeki pozitif yüklü levhanın yakınına getirilmiş ve etkiyle yüklenme gerçekleşmiştir. Buna göre iletken çubuğun K ve L uçlarının qK ve qL yükü için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

  • Cevap: E

7. Noktasal iki yükün arasındaki uzaklık 2d iken elektriksel kuvvetin büyüklüğü 4F olduğuna göre aradaki uzaklık d olduğunda elektriksel kuvvetin büyüklüğü kaç F olur?

  • Cevap: E